Mae mathau gwahanol o gamdriniaeth, ond mae bob amser yn ymwneud â chael pŵer a rheolaeth dros rywun arall. Mae'n bwysig bod pawb yn gallu adnabod arwyddion cam-drin domestig.
Gall cam-drin domestig gynnwys y canlynol ond heb fod yn gyfyngedig iddynt:
- Rheolaeth drwy orfodaeth (patrwm o fygythiadau, diraddio, ynysu a rheoli drwy ddefnyddio neu fygwth defnyddio trais corfforol neu rywiol)
- Cam-drin seicolegol a/neu emosiynol
- Trais corfforol neu fygythiadau trais
- Cam-drin rhywiol neu drais rhywiol
- Cam-drin ariannol neu economaidd
- Aflonyddu a stelcio
- Cam-drin Ar-lein neu Ddigidol
- Gall hyn gynnwys priodas dan orfod, yr hyn a elwir yn drais "ar sail anrhydedd" a chamdriniaeth ddefodol.
Isod ceir rhestr o arwyddion gwahanol o gam-drin domestig. Os ydych yn ateb yn gadarnhaol i unrhyw un o'r cwestiynau canlynol, efallai fod gennych bartner neu aelod o'r teulu camdriniol.
Cam-drin Emosiynol
A yw'r person hwn yn:
Eich bychanu? | Gwneud galwadau afresymol i gael eich sylw? |
Eich cyhuddo chi o fflyrtio neu gael carwriaeth? | Rhoi'r bai arnoch chi am y gamdriniaeth neu'r dadleuon? |
Eich ynysu oddi wrth eich ffrindiau a'ch teulu? | Eich atal rhag mynd i'r brifysgol neu i'r gwaith? |
Gwadu bod y gamdriniaeth yn digwydd neu'n ei dibrisio? | Dweud wrthych beth i'w wisgo, pwy i'w weld, ble i fynd a beth i'w feddwl? |
Cam-drin Seicolegol:
Gall y person sy'n eich cam-drin eich niweidio mewn nifer o ffyrdd. A yw’n gwneud y canlynol:
Dinistrio pethau sy'n eiddo i chi? | Sefyll drosoch chi neu yn eich gofod personol? |
Darllen eich e-byst, eich negeseuon testun neu’ch llythyron? | Bygwth eich brifo neu eich lladd chi, eich hun neu'r plant? |
Gweiddi neu'n rhegi tuag atoch? | Eich anwybyddu neu'n eich ynysu? |
Galw enwau arnoch? | Eich eithrio o ddigwyddiadau neu weithgareddau ystyrlon? |
Cam-drin Corfforol
A yw'r person hwn yn:
Eich slapio neu eich bwrw chi? | Eich tagu chi neu eich dal i lawr? |
Eich gwthio chi? | Eich llosgi chi? |
Eich brathu chi neu'ch cicio chi? | Taflu pethau tuag atoch? |
Cam-drin Ariannol
A yw'r person hwn yn:
Rheoli sut mae arian yn cael ei wario? | Mynnu eich bod yn rhan o weithgarwch twyllodrus? |
Rhoi "lwfans" i chi? | Eich gwahardd rhag gweithio? |
Atal mynediad uniongyrchol i gyfrifon banc, benthyciadau neu grantiau? | Gwario arian arno ei hun ond ddim yn gadael i chi wneud yr un peth? |
Rhoi anrhegion neu dalu am bethau a disgwyl rhywbeth yn ôl? | Cronni dyledion enfawr ar gyfrifon ar y cyd heb eich caniatâd neu weithredu mewn ffordd sy'n arwain atoch yn cael sgoriau credyd gwael? |
Cam-drin Rhywiol
Gall cam-drin rhywiol ddigwydd i unrhyw un, boed yn ddyn neu'n fenyw. A yw'r person hwn yn:
Eich cyffwrdd mewn ffordd nad ydych am gael eich cyffwrdd? | Rhoi pwysau arnoch i gael rhyw anniogel - er enghraifft, peidio â defnyddio condom? |
Rhoi dolur i chi yn ystod cyfathrach rywiol? | Rhoi pwysau arnoch i gael rhyw (gan gynnwys gyda phobl eraill)? |
Gwneud galwadau rhywiol dieisiau? |
Cofiwch: Does byth esgus dros gam-drin mewn perthynas. Nid yw dicter, cenfigen, alcohol neu eisiau amddiffyn y person arall - yn esgusodion. Gall trais neu gamdriniaeth ddomestig ddigwydd i unrhyw un gan unrhyw un. Dysgwch i adnabod yr arwyddion a ble i gael cymorth.
Os ydych yn poeni eich bod chi neu ffrind yn wynebu cam-drin domestig, efallai bydd yr wybodaeth gan IDAS ar red flags and warning signs o gymorth.